Kürtaj, rahim içi yerleşimli olan gelişimin durmuş olması ya da istenmeyen gebeliğin sonlandırılması işlemine denir. Kürtaj işlemi 10. gebelik haftasına kadar yapılabilmektedir. 18 yaşından küçük olmadıkça kürtaj her kadının yasal hakkıdır. Gebe evliyse eşinin de onayı gerekirken, evli değilse ve 18 yaşını doldurmuş ise kendi isteği ve rızası yeterli olur. 18 yaşından küçük kadınlarda ise velinin onayı gereklidir.
Gebeliğin anne ya da bebek için tıbben sakıncalı olması halinde (bebeğin sakat olması ya da annenin gebeliği sürdüremeyecek kadar hasta olması durumlarında) 10 haftadan daha büyük gebelikler de sonlandırılabilir. Böyle bir durumda birden fazla uzman doktorun heyet kararı vermesi gereklidir.
Kürtaj işlemi sık kullanılan vakum ile kürtaj yöntemiyle yapılmaktadır. Vakum ile kürtaj en güncel ve en çok kullanılan güvenilir bir yöntemdir. Kürtaj işlemi anestezi altında 5-10 dakika içinde yapılan bir işlemdir.
Kürtaj Bodrum ilinde basit, güvenli ve kolay olan vakumlu kürtaj yöntemi ile yapılır. Kürtajın ağrısız uygulanabilmesi için uyutarak ya da bölgesel anestezi ile yapılır. Bodrum kürtaj fiyatları her klinik ve hastanede farklıdır.
Kürtaj, rahim içindeki gebeliğin, ince kanüller veya küretler kullanılarak rahim dışına alınması işlemine denilmektedir. Kürtaj işlemi teknolojinin ilerlemesi ile artık vakum aspirasyonu yöntemi ile yapılmakta olup gebelik haftasına göre teknik değişiklik gösterebilmektedir.
Tıbbi literatürde gebelik sonlandırma, gebelik terminasyonu yada dilatasyon-küretaj olarakta geçmektedir. Halk arasında küretaj (kürtaj) kürtaş, kurtaş yada çocuk aldırma gibi tabirlerle ifade edilir.
Küretaj aslında bir anlamda tüm rahim içinin temizlenmesi anlamına gelmektedir. Mesela hamile olmayıp uzamış, anormal adet kanamaları ile başvuran hastalarda da hem tanı hem tedavi amacıyla küretaj tekniği kullanılmaktadır.
Bodrum Kürtaj çocuk aldırma anlamında kullanıldığında sadece tıbbi bir işlem olmaktan çıkıp, sosyal, etik, psikolojik ve dini birçok bileşeni içerisinde barındırmaktadır. Tüm dünyada yıllardır uygulanan ve sınırları yasalar ile belirlenmiş bir uygulamadır.
Her ülkede kürtajın gebeliğin kaçıncı haftasına kadar yapılabileceği farklılık oluşturmaktadır. Kürtajı kısıtlayan ve kısıtlamayan ülkelerin birbirine oranın oldukça yakındır. Dünya genelinde 73 ülkede kürtaj serbest iken, 68 ülkede ise yasaktır. Türkiye’de ise kürtaj gebeliğin 10. haftasında kadar yasaldır.
Gebeliğin devamının annenin hayatını tehlikeye sokacağı, gebelikte yüksek doz radyasyona maruz kalma, gebelikte sakıncalı ilaç kullanımı, bebeğin kalp atımının durması gibi durumlarda kürtajın yapılması gerekmektedir.
Kürtaj işlemi, çocuk aldırma dışında, rahim kanseri tanısı koymak için biyopsi yapılması gerektiğinde, rahim kalınlaşması olan kadınlarda ve normal olmayan vajina kanaması olan kadınlarda kanamayı durdurmak ve doku tanısı elde etmek amacıyla yapılmaktadır.
Gebeliğin sonlandırılması için yapılan kürtajlarda yasal sınır son adet tarihinden itibaren 10. hafta ile sınırlanmıştır. 10. haftadan sonra isteğe bağlı gebelik sonlandırma ülkemizde yasal değildir. Ancak bebekte tespit edilmiş ağır bir sakatlık veya gebeliğin devam etmesi halinde annenin hayatını tehlikeye atacak durumlar olabilmesi öngörüldüğünde sağlık kurulu kararı ile gebelik sonlandırılır. 10. haftadan sonra yapılacak kürtaja yasa dışı kürtaj denilmektedir.
Kürtaj tıbbın ve teknolojinin ilerlemesi sonucunda eski yöntemleri geride bırakarak ağrı hissedilmeden ve tıbbi koşullar altında yapılmaktadır. Kürtaj uygulamasına başlamadan önce hangi anestezi yönteminin yapılacağı belirlenir. Hasta lokal anestezi veya genel anestezi yöntemini tercih edebilir.
Hasta jinekolojik koltuğuna alınarak öncelikle pozisyon verilir. Ultrason ile rahmin durumu, yönü ve büyüklüğü tespit edilir. Vajinal spekulum yerleştirilerek rahim ağzı görülebilir hale getirilir. Olası bir enfeksiyona karşı vajina ve rahim ağzı antiseptik solüsyon ile temizlenir.
Eğer rahim ağzı açıksa direk olarak rahim içine girilebilir. Rahim ağzı açık değilse önce özel aletlerle istenilen boyuta kadar genişletilir ve daha sonra rahim içine girilir. Vakum yardımıyla rahmin içindeki gebelik materyalinin tamamı temizlenir. Temizleme işleminde rahim duvarlarına zarar verilmemesi çok önemlidir.
Günümüzde kürtaj işlemi en çok vakum aspirasyon yöntemi kullanılarak yapılmaktadır. Bu teknik küret işlemine göre çok daha az zarar verici bir yöntemdir.
Kanül adı verilen ve uç bölümü son derece ince olan plastik alet vajina girişinden rahim içerisine sokulur. Sonrasında vakumlu kürtaj işlemi gerçekleştirilir. Negatif basınç gönderen bir cihaz ya da vakumlama aleti yardımı ile gebelik materyalleri rahim içerisinden çıkarılır. Bu işlem içeride doku kalmadığından emin olunana kadar ultrason eşliğinde yapılır ve gebelik sonlandırılmış olur. Yaklaşık 5-6 dakika sürmektedir. Bu işlem sırasında anestezinin etkisi altında olan hastanın herhangi bir ağrı ya da acı hissetmesi de mümkün değildir.
Kürtaj fiyat belirlenmesi, operasyonun yapılacağı kliniğe ve hekimin verdiği karara göre değişik gösterebilir. İşlemde kullanılan malzemelerin tek kullanımlık olup olmaması, steril ortamda yapılıp yapılmaması ve hekimin deneyimi fiyatı belirleyen etkenler arasındadır. Çocuk aldırma ücreti Türk Tabipler Birliği’nin belirlediği sınırlar arasında sağlık kurumu tarafından belirlenir.
Kürtaj işlemi gebeliğin haftası ile bağlantılı olmakla birlikte yaklaşık 5-10 dakika arasında süren bir işlemdir. Gebelik haftası arttıkça süre de doğal olarak uzamaktadır.
Anestezi ile kürtaj işlemi yapılan hastalarda hastanın alacağı anestezinin dozu ve işlem sonrasında dinlenme süresi değişiklik göstermektedir. İşlemden sonra 15-20 dakikalık bir dinlenme süresi vardır.
Kürtaj her ne kadar ağrısız ve kısa süren bir işlem olsa da kürtaj öncesinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır.
Kürtaj aslında ameliyat olarak düşünülmemeli ama cerrahi müdahale olarak kabul edilmesi gereken bir işlemdir. Bu konuda tecrübeli kişiler tarafından uygun steril koşullarda yapıldığı takdirde riski yok denecek kadar azdır.
Kürtaj yaptırmaya gelen hasta sedasyon tipi anestezi uygulanacağından gelen kişinin 5-6 saat öncesinden yeme ve içmeyi bırakması sigara ve alkol alınmaması gerekir. Kürtaj işlemini yaptıracak kişi kan sulandırıcı kullanıyorsa öncesinde mutlaka doktoruna bilgi vermesi gerekmektedir. Kliniğe gelirken mutlaka yanında yardımcı olacak bir yakının gelmesi uygun olacaktır.
Kürtajın riskleri, günümüz teknolojisiyle son derece aza indirilmiş olsa da cerrahi işlem olduğu için riskleri vardır. Deneyimli ve bilgili kişiler tarafından doğru teknik kullanılarak yapılan kürtajın riski neredeyse yok denecek kadar azdır.
Risklerden biri rahmin tamamen boşaltılamamasına bağlı kanamanın işlem sonrası uzun süre devam etmesi ve hastanın aşırı kan kaybına sebep olmasıdır. Bu nedenle ideal şartlarda ameliyathanede ultrason ile rahmin kontrolü önerilir. Bir diğer risk ise işlem sırasında rahim duvarının delinmesidir. Bu durum kadın için genellikle ciddi risk yaratmamakla birlikte karnın içinde kanamaya bağlı sorunlar oluşturabilir.
Ayrıca kürtajın steril şartlarda yapılmaması da işlem sonrası enfeksiyon riski meydana getirebilir. Bu enfeksiyona ya da yapılan işleme bağlı olarak bir süre sonra Asherman sendromu dediğimiz rahim içinde yapışıklık görülebilir ve sonraki gebelikleri olumsuz etkileyen durumlar meydana gelebilir.
Kürtaj günübirlik işlem olup, işlemden 1-2 saat sonra normal yeme içime yapılabilir.
İşlem sonrası mide bulantısı, halsizlik ve sersemlik hissinin olması oldukça normaldir ve endişelenecek bir durum değildir.
İyileşme süreci boyunca kasıkta küçük kramplar yaşanabilir ve bu kramplar genellikle hafif adet ağrısına benzer. Bunun dışında herhangi bir şiddetli ağrı yaşanmaz. Bir miktar kanama beklenen bir durumdur. Hiç kanama olmaması da anormal bir durum değildir.
İşlem sedasyon anestezi ile yapılır ise 6-8 saat araç kullanmak gibi dikkat gerektiren aktiviteler yapılmamalı.
Kürtaj takip eden 4-6 hafta sonrasında ilk adet kanaması olur, bazılarında azalma olabilir, bu beklenen bir durumdur.
İşlemden sonraki gün kadın işe rahatlıkla gidebilir.
İşlemden yaklaşık 2 hafta sonra kontrole gitmek gerekir.
Kürtajdan sonra ilaç kullanımı doktorun kararına göre değişiklik gösterir. Çoğu kez hastaların işlem sonrasında ağrılarının olabileceği ön görülerek ağrı kesiciler verilir. Rahim içine dışarıdan bir müdahale yapıldığı için antibiyotik de sık verilen ilaçlarda grubundadır. Kürtajdan sonra hangi antibiyotiğin kullanılacağı hastanın daha önce ki ilaç reaksiyonları göz önünde bulundurularak ve enfeksiyonlarda etkili olacak antibiyotikler tercih edilmektedir.
Düşük yani abortus gebelik materyalinin kendiliğinden tamamen vücut tarafından atılması demektir. Kürtaj gerekmez.
Tam düşükte (Komplet abortus) rahim içinde gebelik materyalinin bir kısmı kalır. Bu kalan doku kendiliğinden 1-2 gün içerisinde düşmez ise kürtaj işlemi gerekir. Çünkü kalan doku yeni bir rahim iç zarı gelişiminin engelleyebileceği gibi rahim içinde enfeksiyona bağlı kanamalar ve yapışıklıklara yol açabilir.
Kürtaj yaptıran her kadının bir daha hamile kalamayacağı yönündeki bilgi gerçek değildir. Kürtaj yumurtalıkları ve üreme fonksiyonlarını etkilemez. Ancak yapılan işleme bağlı veya işlem sonrası olası enfeksiyona bağlı rahim içinde yapışıklık görülürse bu gebeliğin rahme tutunmasını engelleyerek gebeliği olumsuz etkileyebilir. Böyle durumlar kamerayla rahmin içine girilerek (histeroskopi) yapışıklık açılır ve tekrar gebe kalınması sağlanabilir.
Gebeliği 10. haftanın altında olan ve 18 yaşını geçen her kadının gebeliğini sonlandırma da yasal hakkı vardır. Bekar kadınlarda partnerinin izni gerekmezken, evli kadınlarda kürtaj işlemi öncesinde eşinin onayı gereklidir. Devlet hastanesinde de özel kliniklerde olduğu gibi aynı işlem aynı prosedürler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Ancak devlet hastanelerine başvurduğunuzda kürtaj işlemi yoğunluk nedeniyle hasta kabul edilemediği gibi bir dönüş alabilirsiniz. Yoğunluk nedeniyle devlet hastanesinde kürtaj işlemini gerçekleştirilemeyebilir. Ayrıca yasalar çerçevesinde evli olan kadınların kürtaj yaptırabilmesi için eşlerinin de rızasının olduğuna dair belgesinin de olması gerektiği unutulmamalıdır.
Bekar kadınların ise devlet hastanesinde kürtaj yaptırabilmesi için kendilerinin beyan etmesi yeterli olmaktadır. 18 yaş altında olan kadınlarda bu işlemin ebeveyn izni ile yapılabildiğini de belirtmekte yarar var. 16 yaşının da altında olan kişilerin kürtaj yaptırabilmesi ise ancak mahkeme kararı ile mümkün olabilir.
Tüm bu yasalar devlet hastanesinde kürtaj yaptırmak isteyen kadınlar için geçerlidir ve aynı zamanda özel hastanelerde ve kliniklerde kürtaj yaptırmak istediğinizde de aynı yasal düzenlemelerin geçerli olduğunu bilmenizde fayda var.
Kürtaj her ne kadar fiziksel bir işlem olsa da aynı zamanda psikolojik de bir durumdur aslında. Gebeliği sonlandırma işlemi sırasında psikolojik olarak bu durumun zorluklarıyla karşılaşılabilir. Çoğu kürtaj operasyonunda rastlanmasa bile birçok kadında travmatik sonuçlara sebep olabilmekte ve psikolojik destek almaları da önerilebilmektedir.
Bu psikolojik durum kürtaj işlemi sırasında ağrı ve acı hissedilmesiyle bir ilgisi yoktur. Zaten kürtaj işlemi ağrısız ve acısız olarak yapılmaktadır ki ağrı eşiği kişiye göre değişiklik gösterir. Birisinin rahatlıkla tahammül edebildiği ağrıya başka bir kişi dayanamayabilir.
Hastanın ağrı eşiği az ise ve daha önce doğum yapmamış veya sezaryen ile doğum yapmış ise genel anestezi uygulanarak kürtaj yapılması önerilmektedir. Bu teknik için hastanın işlemden 4 saat öncesinden itibaren yiyecek ve içecek tüketmemesi gerekmektedir.
Genel anestezi işleminde hastaya damar yolu açılarak anestezi uygulanır ve sonrasında kürtaj işlemine başlanır. İşlem çok kısa sürer ve sonrasında yaklaşık 15 dakika kadar anestezi etkisinde kalınır.
Hastalarımızın bir çoğu kürtaj işlemi sırasında psikolojik olarak etkilenmemek için genel anestezi yöntemini tercih etmektedir.
Hastanın normal doğum tecrübesi var veya ağrıya eşiği yüksek ise bu yöntem tercih edilebilir. Anestezi uzmanına ihtiyaç duyulmadan kadın doğum doktoru lokal anestezi işlemini gerçekleştirmektedir. Hasta uyutulmayarak sadece işlem bölgesine anestezi uygulanır.
Lokal anestezi uygulandığında hasta biraz ağrı hissedebilir. Bu ağrı kanülün rahim kanalında ilerlediği sırada hissedilebilir.
Kürtaj operasyonunda lokal mi yoksa genel anestezi mi yapılacağına hastanın yaşı, kilosu ve ağrı eşiği gibi kriterlere bakılarak kadın doğum uzmanı ile birlikte karar verilir.